Ελένη Πολυχρονάτου

Ελάχιστα πράγματα μπορούν να αποτυπώσουν τόσο ευθύβολα και περιεκτικά τη διαλεκτική ανάμεσα στο ιδιωτικό και το δημόσιο, το προσωπικό και το κοινωνικό όσο η καλλιτεχνική φόρμα του ημερολογίου. Η Ελένη Πολυχρονάτου συνθέτει ένα αισθητικό «έργο» ή καλύτερα εισάγει ένα πολυδύναμο συνταίριασμα που διαπλέκει εύστοχα το εικαστικό λεξιλόγιο με το χρωματολόγιο - ιδεολόγιο των λέξεων. Στα «Ημερολόγιά» της, ο ονειρικά καλλιγραφικός εικαστικός λόγος συμπλέει ιδανικά με τη στοχαστική αποφθεγματικότητα των ρήσεων, που συχνά αιφνιδιάζουν το θεατή και τον προκαλούν να επιβιβαστεί σε όχημα απρόσμενης σκέψης∙ άλλοτε του φωτίζουν την κείμενη καλλιτεχνική σύνθεση, άλλοτε την επιστέφουν ως καταστάλαγμα, άλλοτε πάλι οξύνουν την ονειρικότητά της. Πάντως, τα σημειωτικά συστήματα του λόγου και της εικόνας αλληλεπιδρούν στα έργα της Πολυχρονάτου γονιμοποιητικά μεταξύ τους, μα στέκουν και αυτόνομα, συνθέτοντας, τελικά, την ενότητα ενός «Ημερολογίου», του οποίου ο μεικτός λόγος είναι τόσο κατασταλαγμένος και έντεχνα διαπλεκόμενος, ώστε καμία αλλαγή ή μετάθεση δεν μπορεί να συντελεστεί, δίχως να διακυβεύσει την ακεραιότητα της ολότητας. Έτσι, το έργο κατακτά τις δυναμικές ισορροπίες του.

Όπως κάθε ημερολόγιο, έτσι και αυτά της Ελένης Πολυχρονάτου αποκαλύπτουν και αποκρύπτουν, ανοίγουν σαν παράθυρα ορμητικά και «κλείνουν» μέσα στην αυτονομία της βιωματικότητας. Προσκαλούν στην περιήγηση εσώτερων συμπάντων και μικρόκοσμων, μα και ξανοίγονται στο «εμείς» του βαθιά ανθρώπινου λόγου, που διαπνέει ούτως ή άλλως το σύνολο έργο της Πολυχρονάτου. Η οικείωση συναντά την καθολικότητα και το φαινομενικά παροντικό ενός ημερολογίου τη διαχρονικότητα του ατόφιου συναισθήματος και της φιλοσοφικής-οντολογικής διατύπωσης.

Η τέχνη δεν έχει - ούτε θα έπρεπε να είχε ποτέ - αυτιστικές περιχαρακώσεις στην «αυτοδυναμία» της. Όλα τα μέχρι τώρα εικαστικά αποτυπώματα της Ελένης Πολυχρονάτου, με αποκορύφωμα το θέμα της διατριβής της (Εικαστικά Έργα Μεγάλης Κλίμακας Στον Αστικό και Φυσικό Χώρο. Από τη Δεκαετία του 60 έως τον 21ο Αιώνα), εμφατικά διακηρύσσουν και την ιδεολογική συνέπεια της καλλιτέχνιδας: η τέχνη δεν είναι έγκλειστη, δεν περιχαρακώνεται, δεν κολακεύει αλαζονείες, δεν «ιδρυματοποιείται». "Το ζητούμενο είναι η εξύψωση της ανθρώπινης συνείδησης».